ਐੱਸਸੀ ਢੱਲ
ਸੰਸਾਰ ਭੋਜਨ ਦਿਵਸ ਹਰ ਸਾਲ 16 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਭੁੱਖ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਦੇ ਮਹੱਤਵ ਬਾਰੇ ਸੰਸਾਰਵਿਆਪੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਸਿਹਤਮੰਦ ਖੁਰਾਕ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। 2022 ਲਈ ਥੀਮ ‘ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੱਲ੍ਹ ਲਈ ਅੱਜ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਭੋਜਨ’ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਗੱਲ ’ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਭੋਜਨ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਖਪਤ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ, ਗ੍ਰਹਿ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਲਾਹਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ਸੰਸਾਰ ਭੋਜਨ ਦਿਵਸ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸੰਗਠਨ (ਐੱਫਏਓ) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸੰਸਾਰ ਪੱਧਰ ਵਿਚ ਭੁੱਖ ਮਟਾਉਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਟੀਚਾ ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਵਿਚ ਭੋਜਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਣਾ ਹੈ, ਖਾਸਕਰ ਔਖੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ। 1945 ਤੋਂ ਐੱਫਏਓ ਨੇ ਆਪਣਾ ਟੀਚਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ।
2022 ਦਾ ਸੰਸਾਰ ਭੋਜਨ ਦਿਵਸ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਪਹਿਲੂ, ਭੋਜਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ’ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿਚ ਲੋੜੀਂਦੇ ਭੋਜਨ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਭੁੱਖਮਰੀ, ਮੋਟਾਪਾ, ਵਾਤਾਵਰਨ ਵਿਚ ਵਿਗਾੜ ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਵਰਗੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੁੱਦੇ ਮੁਲਕਾਂ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹਨ। ਸੰਸਾਰ ਭੋਜਨ ਦਿਵਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ, ਵਾਤਾਵਰਨ ਪ੍ਰਤੀ ਸੁਚੇਤ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਲਚਕੀਲੇ ਭੋਜਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਕੇ ਇਸ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਏਗਾ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿਚ ਭੁੱਖ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਘੱਟ ਹੋਣ। ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਭੋਜਨ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਘਾਤਕ ਸਿਹਤ ਸੰਕਟ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵੱਲ ਤੁਰੰਤ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਸੰਸਾਰ ਭੋਜਨ ਦਿਵਸ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਣ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਹਰ ਇਕ ਲਈ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਭੋਜਨ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਭੋਜਨ ਅਨੰਦ ਦਾ ਸਰੋਤ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਲੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਪਕਵਾਨਾਂ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੰਸਾਰ ਭੋਜਨ ਦਿਵਸ ਮਨ ਨਾਲ ਖਾਣ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਲਈ ਇੱਕ ਭੋਜਨ ਤੈਅ ਕਰਨ ਵਿਚ ਅਸਮਰੱਥ ਹਨ। ਵਿਚਾਰਵਾਨ ਬਣੋ ਅਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਅਤੇ ਰਵੱਈਏ ਨਾਲ ਨਵੀਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰੋ।
ਭੋਜਨ ਬਰਬਾਦ ਨਾ ਕਰੋ। ਸੰਸਾਰ ਭੋਜਨ ਦਿਵਸ ਚੰਗੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਖਾਓ। ਬਚਾਓ। ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਘਟਾਉਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਅਪਣਾਓ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੋਚੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਖਰੀਦ ਰਹੇ ਹੋ, ਭੋਜਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਓ ਅਤੇ ਸਮਾਰਟ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰੋ। ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਖਾਓ। ਭੋਜਨ ਬਚਾਓ, ਪੈਸਾ ਬਚਾਓ, ਵਾਤਾਵਰਨ ਬਚਾਓ।
ਤੁਸੀਂ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਭੁੱਖ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣਾ ਹਿੱਸਾ ਪਾ ਕੇ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਸੰਸਾਰ ਭੋਜਨ ਦਿਵਸ ’ਤੇ ਆਪਣੇ ਸਥਾਨਕ ਭੋਜਨ ਪੈਂਟਰੀ ਨੂੰ ਦਾਨ ਕਰੋ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਲੋੜਵੰਦ ਪਰਿਵਾਰ ਬਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਗੁਮਨਾਮ ਰੂਪ ਵਿਚ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਥਾਨਕ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ’ਤੇ ਤੋਹਫ਼ਾ ਕਾਰਡ ਭੇਜੋ।
ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਮੁਲਕ ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਥਿਰ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਅਨਾਜ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿਚ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਗਰੀਬੀ, ਭੋਜਨ ਦੀ ਅਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦਾ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਬਰਕਰਾਰ ਹੈ। ਲਗਭਗ 21.25 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਆਬਾਦੀ 1.90 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਤੋਂ ਘੱਟ ’ਤੇ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਬੇਦਖਲੀ ਦੇ ਪੱਧਰ ਬਹੁਤ ਉੱਚੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਚੌਥਾਈ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਘਰ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਮੁਲਕ ਨੂੰ ਸੰਸਾਰ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਭੁੱਖ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਮੁੱਖ ਫੋਕਸ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਆਮਦਨ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਖੁਰਾਕ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘਟੀ ਹੈ। ਉੱਚ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਅਮੀਰ ਅਤੇ ਗਰੀਬ ਵਿਚਕਾਰ ਪਾੜਾ ਵਧਿਆ ਹੈ।
ਸੰਸਾਰ ਖੁਰਾਕ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ (ਡਬਲਿਊਐੱਫਪੀ) ਭਾਰਤ ਵਿਚ 1963 ਤੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਮੁਲਕ ਨੇ ਅਨਾਜ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿਚ ਸਵੈ-ਨਿਰਭਰਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਹੁਣ ਭੋਜਨ ਵੰਡ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਸਾਡਾ ਕੰਮ ਇਹਨਾਂ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ’ਤੇ ਕੇਂਦਰਤ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਕਿ ਉਹ ਵਧੇਰੇ ਕੁਸ਼ਲ ਬਣ ਸਕਣ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਣ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋੜ ਹੈ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਸਾਲ ਮਨੁੱਖੀ ਖਪਤ ਲਈ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਪੈਦਾ ਕੀਤੇ ਭੋਜਨ ਦਾ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਹਿੱਸਾ ਨਸ਼ਟ ਜਾਂ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 40 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਫਲ ਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਅਤੇ 30 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਨਾਜ ਜੋ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਸਪਲਾਈ ਲੜੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੇ ਅਯੋਗ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਗੁਆਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਮੰਡੀਆਂ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਦੇ। ਕੁਝ ਭੋਜਨ ਸ਼ੈਲਫਾਂ ਤੇ ਭੋਜਨ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ਦੇ ਗੋਦਾਮਾਂ ਵਿਚ ਜਾਂ ਤਾਂ ਵਾਧੂ ਉਤਪਾਦਨ, ਨਵੇਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ, ਲੇਬਲਿੰਗ ਦੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਜਾਂ ਛੋਟੀ ਸ਼ੈਲਫ ਲਾਈਫ ਕਾਰਨ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਵੰਡ ਨੈੱਟਵਰਕ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਲੈ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਲੋੜਵੰਦ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾ ਕੇ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਸਾਡੀ ਭੋਜਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਈ ਵਧ ਰਿਹਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਵਧ ਰਹੇ ਤਾਪਮਾਨ, ਮੀਂਹ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਪੈਟਰਨ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਕਹਿਰ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਪਜ ਘਟਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਭੋਜਨ ਸਪਲਾਈ ਲੜੀ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। 2050 ਤੱਕ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭੁੱਖਮਰੀ, ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਅਤੇ ਗਰੀਬੀ ਦੇ ਜੋਖਿ਼ਮ ਵਿਚ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਕਈ ਫਸਲਾਂ ਲਈ 1967 ਤੋਂ 2016 ਤੱਕ ਦੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਨ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਔਸਤ ਤਾਪਮਾਨ ਵਧਣ ਨਾਲ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਔਸਤ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਘਟੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤਪਸ਼ ਦੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਿਆ ਹੈ। 74 ਮਿਲੀਅਨ ਭਾਰਤੀ ਭੁੱਖਮਰੀ ਦੇ ਵਧੇ ਹੋਏ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੋਣ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿਚ ਹਨ।
ਸੰਸਾਰ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿਚ 785 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦਾ ਭੋਜਨ ਨਹੀਂ। ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਭੁੱਖੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਮਾੜਾ ਪੋਸ਼ਣ 5 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿਚ 45% ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ; ਮਤਲਬ, ਹਰ ਸਾਲ ਸਿਰਫ 3 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੱਚੇ ਇਸ ਲਈ ਮਰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਲੋੜੀਂਦਾ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਭੋਜਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ।
ਸੰਸਾਰ ਭੁੱਖਮਰੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਮੁੱਦਾ ਹੈ। ਕਈਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਾਹਿਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੰਸਾਰ ਭੁੱਖ ਦਾ ਜਵਾਬ ਬਹੁਤ ਸਿੱਧਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਭੁੱਖਮਰੀ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਕੁੰਜੀ ਭੋਜਨ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬਰਬਾਦ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨਾਂ ਵਿਚ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਅਨਾਜ ਅਤੇ ਸਟਾਰਚੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਸੰਪਰਕ: 98880-73353