ਮੁਫ਼ਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਅਤੇ ਕਿਰਤ
74 ਸਾਲ ਹੋ ਗਏ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਇਆਂ ਪਰ ਸਾਡੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਤੇ ਲੀਡਰਾਂ ਤੋਂ ਅਜੇ ਤੱਕ ਗਲੀਆਂ, ਨਾਲੀਆਂ ਵੀ ਪੱਕੀਆਂ ਨਹੀਂ ਹੋਈਆਂ, ਨਾ ਸੜਕਾਂ ਬਣੀਆਂ ਹਨ। ਵੋਟਾਂ ਵੇਲੇ ਬਹੁਤ ਵਧ-ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਦਾਅਵੇ ਅਤੇ ਵਾਅਦੇ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਕੀ ਮੁਫ਼ਤ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਕਿਰਤ ਤੋਂ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ? ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਸਾਧਨ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਪੈਦਾ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ? ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁਫ਼ਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸਹੂਲਤ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੰਗਤੇ ਬਣਾਉਣਾ ਛੱਡਣ।
ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਪੱਤੋ, ਪਿੰਡ ਪੱਤੋ ਹੀਰਾ ਸਿੰਘ
ਫ਼ਿਲਮੀ ਯੋਗਦਾਨ
3 ਜੁਲਾਈ ਦੇ ‘ਸਤਰੰਗ’ ਪੰਨੇ ’ਤੇ ਮਨਦੀਪ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਦਾ ਲੇਖ ‘ਉੱਘਾ ਪੰਜਾਬੀ ਹਿਦਾਇਤਕਾਰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਬਖ਼ਸ਼ੀ’ ਜਾਣਕਾਰੀ ਭਰਪੂਰ ਸੀ। ਲੇਖ ਵਿਚ ‘ਡਾਇਰੈਕਟਰ’ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਹਿਦਾਇਤਕਾਰ’ ਸ਼ਬਦ ਚੰਗਾ ਲੱਗਿਆ। ਮੈਂ ਭਾਵੇਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਵਿਚ ਘੱਟ ਰੁਚੀ ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ ਪਰ ‘ਕੌਡੇ ਸ਼ਾਹ’ ਅਤੇ ‘ਸੱਸੀ ਪੁਨੂੰ’ ਵਰਗੀਆਂ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਇਸ ਪੰਜਾਬੀ ਬੰਦੇ ਦੇ ਫ਼ਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਵਿਚ ਪਾਏ ਯੋਗਦਾਨ ਬਾਰੇ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਸਕੂਨ ਜਿਹਾ ਮਿਲਿਆ। ਇਸੇ ਪੰਨੇ ’ਤੇ ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਸਿੰਘ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਲੇਖ ‘ਬਚਪਨ ਅਤੇ ਸੰਸਕਾਰ’ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜੀਵਨ ’ਤੇ ਕੁਦਰਤ, ਮਾਂ-ਬਾਪ, ਪਰਿਵਾਰ, ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ, ਧਰਮ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੰਗਤ ਦੇ ਅਸਰ ਨੂੰ ਬਾਖ਼ੂਬੀ ਬਿਆਨ ਕਰਦਾ ਸੀ।
ਡਾ. ਗੁਰਇਕਬਾਲ ਸਿੰਘ ਬੋਦਲ, ਦਸੂਹਾ (ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ)
ਵੱਡਾ ਸੁਨੇਹਾ
2 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰੀਆ ਪੰਨੇ ’ਤੇ ਤ੍ਰੈਲੋਚਨ ਲੋਚੀ ਦਾ ਮਿਡਲ ‘ਖ਼ਰਾ ਸੌਦਾ’ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਅਜੇ ਵੀ ਸਾਡੇ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਜਾਗਦੀਆਂ ਜ਼ਮੀਰਾਂ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਹਾਜ਼ਰ ਨੇ ਜੋ ਕਿਸੇ ਦੀ ਪੀੜ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪੀੜ ਸਮਝ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਨੇ। ਇਸ ਲੇਖ ਦੇ ਪਾਤਰ ਆਤਮਾ ਸਿੰਘ ਵਰਗੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਉੱਚੀ ਸੁੱਚੀ ਸੋਚ ਤੋਂ ਅਸੀਂ ਕਿਣਕਾ-ਮਾਤਰ ਵੀ ਕੁਝ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰ ਲਈਏ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਵੀ ਕਿਸੇ ਦੀਨ, ਦੁਖੀਏ ਤੇ ਲੋੜਵੰਦ ਦੀ ਬਾਂਹ ਫੜ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਲੇਖ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਹੈ।
ਮਨਵੀਨ ਕੌਰ, ਜਲੰਧਰ
ਜੋੜ ਮੇਲਣ ਵਾਲੇ
ਪਹਿਲੀ ਜੁਲਾਈ ਦਾ ਮਿਡਲ ‘ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਤੰਦ ਤਾਣੀ’ (ਸੁਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਰਾਣਾ) ਉਲਝੇ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੇ ਜੋੜ ਮੇਲਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਸੱਚ ਹੀ ਅਸੀਂ ਜਿਊਂਦੇ ਜੀਅ ਗਿਲੇ ਸ਼ਿਕਵੇ ਲੈ ਕੇ ਮੂੰਹ ਫੁਲਾਈ ਬੈਠੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ, ਫਿਰ ਕਿਸੇ ਦੇ ਤੁਰ ਜਾਣ ਪਿੱਛੋਂ ਸਭ ਇਕੱਠੇ ਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਲੇਖ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਤੰਦ ਤਾਣੀ ਸੁਲਝਾਉਣ ਵਿਚ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਰਾਜਵਿੰਦਰ ਰੌਂਤਾ, ਮੋਗਾ
ਜਥੇਦਾਰ ਦਾ ਬਿਆਨ
ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਸਿੱਖ-ਮੁਸਲਿਮ ਜੋੜੇ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦੇ ਲੋਕਲ ਜਿਹੇ ਝਗੜੇ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਰੰਗ ਵਿਚ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖਤ ਦੇ ਜਥੇਦਾਰ ਦਾ ਬਿਆਨ ਸਮਝ ਤੋਂ ਪਰ੍ਹੇ ਹੈ। ਜਥੇਦਾਰ ਜੀ ਵੱਲੋਂ ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਨੂੰ ਪੱਤਰ ਲਿਖਣਾ ਅਤੇ ਧਰਮ ਪਰਿਵਰਤਨ ਬਾਰੇ ਸਖ਼ਤ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਹਿਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਚਿੱਠੀ ਵਿਚ ਇਸ ਮਸਲੇ ਨੂੰ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਸਿੱਖ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮਨਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸਿਰਸਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਵਫ਼ਦ ਭੇਜਣ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ, ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹਨ ਕਿ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਾ ਜਮਾਤ ਕਹਿਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸਿਆਸੀ ਦਲ ਵੱਲੋਂ ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਭਾਜਪਾ ਨਾਲੋਂ ਤੋੜ ਵਿਛੋੜਾ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ ਪਰ ਢਿੱਡੋਂ ਇਹ ਅਜੇ ਵੀ ਇਕੋ ਹੀ ਹਨ।
ਭਾਈ ਅਸ਼ੋਕ ਸਿੰਘ ਬਾਗੜੀਆਂ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ
ਜਲ ਹੀ ਜੀਵਨ
ਜਿਉਂ ਹੀ 10 ਜੂਨ ਆਈ, ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਨਿੱਜ ਲਈ ਧਰਤੀ ਵਿਚੋਂ ਪਾਣੀ ਖਿੱਚਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਤਾਂ ਹਿੱਕ ਡਾਹੀ ਬੈਠੇ ਹਾਂ ਪਰ ਪਾਣੀ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਅਵੇਸਲੇ ਕਿਉਂ? ਪਾਣੀ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਜੇ ਝੋਨੇ ਦਾ ਬਦਲ ਨਾ ਲੱਭਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਜਲਦੀ ਹੀ ਪਾਣੀ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਲਵਾਂਗੇ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਰੇਗਿਸਤਾਨ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ। ਦੇਖਦੇ ਹੀ ਦੇਖਦੇ ਪਾਣੀ ਡੇਢ ਸੌ ਫੁੱਟ ਤੋਂ ਵੀ ਥੱਲੇ ਚਲਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਧਰਤੀ ਸਿੱਲ੍ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸੁੱਕੀ ਰੱਕੜ ਬਣੀ ਪਈ ਹੈ। ਜਲ ਤੋਂ ਬਗ਼ੈਰ ਜੀਵਨ ਅਸੰਭਵ ਹੈ।
ਜਸਬੀਰ ਦੱਧਾਹੂਰ, ਪਿੰਡ ਤੇ ਡਾਕਖਾਨਾ ਦੱਧਾਹੂਰ (ਲੁਧਿਆਣਾ)
ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰਿਆਂ ਦਾ ਸੱਚ
ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਪਾਵਰਕੌਮ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਅੱਗੇ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਨਿਰਾ ਪਾਖੰਡ ਹੈ। ਬਠਿੰਡਾ, ਰੋਪੜ ਤੇ ਮੁਹੱਬਤ ਲਹਿਰਾ ਸਰਕਾਰੀ ਥਰਮਲਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦਿਆਂ ਗੋਇੰਦਵਾਲ, ਤਲਵੰਡੀ ਸਾਬੋ ਅਤੇ ਰਾਜਪੁਰਾ ਵਿਚ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਥਰਮਲ ਲਗਵਾਉਣੇ ਅਤੇ ਮਹਿੰਗੀ ਬਿਜਲੀ ਖਰੀਦਣਾ ਬਿਨਾ ਸ਼ੱਕ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਥਰਮਲਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਛੋਟ ਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਥਰਮਲ ਬਿਜਲੀ ਮਹਿੰਗੀ ਤਾਂ ਵੇਚਦੇ ਹੀ ਹਨ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੰਦਰ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਅਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਤਨਖ਼ਾਹ ਦੇ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਖ਼ੂਨ ਵੀ ਚੂਸਦੇ ਹਨ।
ਪ੍ਰਿੰ. ਗੁਰਮੁਖ ਸਿੰਘ ਪੋਹੀੜ, ਲੁਧਿਆਣਾ